Thuvientoan.net xin gửi đến bạn đọc tài liệu Phân tích tác phẩm Rừng xà nu - Nguyễn Trung Thành.

Lời mở: Trong nền văn xuôi hiện đại Việt Nam, có khá nhiều tác giả thành công về đề tài miền núi trong đó có Nguyên Ngọc và Tô Hoài. Nếu mảnh đất miền Tây đã “để nhớ để thương” cho Tô Hoài để suốt đời người nhà văn này như còn mang duyên nợ thì với Nguyên Ngọc, “Tây Nguyên với tôi là một niềm tâm sự không bao giờ dứt”. Cái mảnh đất hoang sơ, nồng hậu mà anh hùng bất khuất đã để lại bao tình cảm thắm thiết trong trái tim nhà văn để rồi sẽ làm nên một Nguyên Ngọc với những tác phẩm viết về Tây Nguyên vào hàng xuất sắc nhất của văn đàn cách mạng Việt Nam, làm xúc động nhiều thế hệ bạn đọc. Trong đó có truyện ngắn Rừng xà nu.

I. TÌM HIỂU CHUNG

II. Đọc hiểu văn bản (theo hệ thống hình tượng)
1. Hình tượng thiên nhiên: Rừng xà nu.

2. Hình tượng những con người Tây Nguyên tiêu biểu: cụ Mết, Tnú, Mai, Dít...

2.1. Cụ Mết: Từ một nhân vật có thật ngoài đời, cụ Mết bước vào văn học như một
nhân vật trong thần thoại mà vô cùng sống động.

2.2. Nhân vật Tnú

2.2.1. Giới thiệu khái quát tác giả, tác phẩm, vị trí, ý nghĩa hình tượng

2.2.2. Tình huống nhân vật xuất hiện

2.2.3. Cuộc đời Tnú qua dòng hồi ức của cụ Mết
2.2.4. Đoạn cao trào của tác phẩm

2.2.5. Đánh giá vai trò, ý nghĩa hình tượng với giá trị tác phẩm

2.2.6. Đặc sắc nghệ thuật xây dựng hình tượng

2.2. Mai - Dít

2.3. Nhân vật bé Heng

2.4. Khái quát về các nhân vật:

3. Chất sử thi:

Toát lên từ chủ đề, cốt truyện đến nhân vật, hình ảnh thiên nhiên, các chi tiết nghệ thuật và giọng điệu, ngôn ngữ của tác phẩm
3.1. Đề tài: có ý nghĩa lịch sử, đề cập đến những vấn đề trọng đại của cộng đồng. (Trình bày: Hoàn cảnh sáng tác, cốt truyện và tình huống xung đột)
3.2. Nhân vật: Nhân vật của sử thi là những con người tiêu biểu nhất của cộng đồng mang lí tưởng của cộng đồng. Họ nhân danh cộng đồng.
Hệ thống nhân vật thể hiện sự tiếp nối của các thế hệ cách mạng. Tính cách, số phận, con đường đi của các nhân vật đều mang ý nghĩa đại diện cho nhân dân, cộng đồng, số phận cá nhân thống nhất với số phận cộng đồng.
3.3. Cách trần thuật và ngôn ngữ kể chuyện:

Câu chuyện được kể lại như một hồi tưởng qua lời kể của cụ Mết – một già làng trong nhà ưng trước đông đảo dân làng, cách kể trang trọng như muốn truyền lại cho cháu con những trang sử bi thương và chói lọi, hào hùng của cộng đồng: Người già chưa quên, người chết đi rồi thì để lại cái nhớ cho người sống “Người Strá ai có cái tai, ai có cái bụng thương núi, thương nước, hãy lắng tai mà nghe, mà nhớ. Sau này tao chết rồi, chũng mày phải kể lại cho con cháu nghe...”. Để tạo không khí trang trọng, nhà văn đặt lời kể trong không gian đặc biệt: ngoài rừng xa im ắng, chỉ có mưa rơi dìu dịu, trong nhà mọi người lắng nghe một cách ngưỡng mộ, giọng cụ Mết trầm trầm vang lên như tiếng phán truyền của lịch sử. Dù là câu chuyện của thời hiện tại, nhưng đã được kể như một câu chuyện lịch sử với giọng điệu và ngôn ngữ trang trọng sử thi, với thái độ “chiêm ngưỡng” qua một “khoảng cách sử thi”.
Cách kể như vậy gợi nhớ cách kể khan của nhiều dân tộc ở Tây Nguyên. Bên bếp lửa chung của làng, các bài khan được kể như hát suốt đêm này qua đêm khác, những thiên trường ca đậm chất sử thi kể về lịch sử mang màu sắc huyền thoại của bộ tộc, về những người anh hùng tiêu biểu cho sức mạnh và khát vọng của cộng đồng.

3.4. Khái quát: Rừng xà nu được viết trong cảm hứng sử thi hoành tráng. Một sự hoành tráng trong hình ảnh thiên nhiên và con người, hoành tráng trong âm hưởng, với lời văn đầy âm điệu, khi vang động, khi tha thiết trang nghiêm. Thiên truyện không chỉ hấp dẫn bởi bạn đọc bởi chất thơ hào hùng, tráng lệ về sức sống bất diệt và cuộc chiến đấu bất khuất của nhân dân giành lại tự do mà còn là một thứ hương vị quyến rũ dậy lên từ thiên nhiên và con người ở miền đất cao nguyên xa xôi của Tổ quốc. Là trải nghiệm của một đời văn, một đời chiến sĩ, Rừng xà nu là một tác phẩm nổi trội của nền văn học thời chống Mĩ.

III. Tổng kết giá trị nổi bật của tác phẩm

Tài liệu

Like fanpage của thuvientoan.net để cập nhật những tài liệu mới nhất: https://bit.ly/3g8i4Dt.

THEO THUVIENTOAN.NET